Dług publiczny (albo zgodnie z definicją ustawową „państwowy dług publiczny”) – obejmuje nominalne zadłużenie podmiotów sektora finansów publicznych, ustalone po wyeliminowaniu przepływów finansowych pomiędzy podmiotami należącymi do tego sektora (skonsolidowane zadłużenie brutto), zaciągnięte z następujących tytułów:
- papiery wartościowe opiewające wyłącznie na świadczenia pieniężne (poza papierami udziałowymi),
- pożyczki (w tym papiery wartościowe, których zbywalność jest ograniczona),kredyty,
- przyjęte depozyty,
- zobowiązania wymagalne (tzn. zobowiązania, których termin płatności minął, a które nie zostały przedawnione lub umorzone).
Na dzień dzisiejszy dług publiczny wynosi ponad 857 mld złotych, co w przeliczeniu na każdego mieszkańca Polski wynosi ok 23tys zł.
Prawie połowa długu publicznego powstała w ciągu ostatnich 10 lat. Jeszcze w 2000 roku polski dług publiczny wynosił 365 mld zł (w cenach stałych z 2010 roku), a do końca 2010 roku ma osiągnąć poziom 751 mld zł.
Szybki przyrost długu publicznego w ciągu ostatnich 3 lat wynika z dwóch przyczyn:
- Kryzysu gospodarczego na świecie i spowolnienia gospodarczego w Polsce, co spowodowało spadek wpływów z podatków i wzrost wydatków (np. na zasiłki dla bezrobotnych).
- Obniżki podatków i składek przez poprzedni rząd. Nie towarzyszyło jej proporcjonalne obniżenie wydatków publicznych, a w efekcie olbrzymią dziurę budżetową trzeba łatać pożyczkami oraz przychodami z prywatyzacji.
