Zastaw

Zastaw jest prawe wierzyciela, które gwarantuje, że jego roszczenie zostanie zaspokojone z przedmiotu zastawu. Zastaw może być ustanowiony dla zabezpieczenia wierzytelności pieniężnej lub niepieniężnej. Realizacja zastawu dotyczącego wierzytelności niepieniężnej jest możliwa dopiero po przekształceniu się jej w wierzytelność pieniężną. Zastaw może być także ustanowiony dla zabezpieczenia wierzytelności przyszłej lub warunkowej, na rzeczach ruchomych czy też prawach. Wyróżnia się zastaw umowny i ustawowy.

• Zastaw ustawowy powstaje na mocy prawa na podstawie szczególnych przepisów.
• Zastaw umowny powstaje na mocy umowy między właścicielem rzeczy a wierzycielem. Nie jest wymagane zachowanie określonej formy umowy. Sama umowa jednak nie wystarcza do powstania zastawu, niezbędne jest w takim przypadku wydanie rzeczy wierzycielowi albo osobie trzeciej, na którą strony się zgodziły. Jeżeli przedmiot już jest we władaniu wierzyciela, to do powstania zastawu wystarczy samo zawarcie umowy.

Do obowiązków zastawnika należą:

• czuwanie nad rzeczą oddaną w zastaw
• pobieranie pożytków, które przynosi rzecz obciążona i zaliczanie ich na poczet wierzytelności
• zwrot rzeczy zastawionej po wygaśnięciu zastawu

Uprawnienia zastawcy:

• prawo zarządzania rzeczą zastawioną
• żądanie odszkodowania w przypadku utraty lub uszkodzenia rzeczy przez zastawnika
• żądanie złożenia rzeczy do depozytu sądowego w przypadku narażenia rzeczy na utratę lub uszkodzenie.

Opracowano na podstawie: „Windykacja. Prawne aspekty windykacji. Tom II”, Anna Osman, Helion 2006